Đất hiếm tiếng anh gọi là Rare earth, chúng là nhóm nguyên tố hiếm có hàm lượng ít trong vỏ Trái đất và rất khó tách ra từng nguyên tố riêng biệt.

Cụ thể, hiện có khoảng 17 nguyên tố đất hiếm như sau:

Xeri (Ce), dysprosi (Dy), erbi (Er), europi (Eu), gadolini (Gd), holmi (Ho), lantan (La), luteti (Lu), neodymi (Nd), praseodymi (Pr), promethi (Pm), samari (Sm), scandi (Sc), terbium (Tb), thuli (Tm), ytterbi (Yb) và yttri (Y).

Chúng đóng một vai trò quan trọng, thiết yếu trong cuộc sống và sản xuất. Do vậy mà được xếp vào hàng cực kì quan trọng cho các ngành công nghiệp (trong đó gồm cả ngành sản xuất vũ khí).

Đất hiếm được tìm thấy ở đâu?

Nhiều người thắc mắc, liệu đất hiếm có thực sự hiếm như tên gọi của chúng hay không? Trên thực tế, chúng được tìm thấy ở khắp nơi trên bề mặt vỏ trái đất. Tuy nhiên, điều đáng kể là chúng thường được phân bố với trữ lượng thấp, khó khăn và đắt đỏ trong khai thác. Chúng có thể được tìm thấy ở trong các lớp trầm tích, các mỏ quặng và cát đen.

Hiện nay các nhà khoa học Việt Nam đã tách được các nguyên tố đất hiếm đạt đến độ sạch đến 98-99% và ứng dụng cho rất nhiều ngành khác nhau trong cuộc sống.

Những ứng dụng quan trọng của đất hiếm

Chúng được sử dụng nhiều trong các ngành công nghiệp như:

• Được dùng để chế tạo các nam châm vĩnh cửu cho các máy phát điện.
• Góp phần vào hoạt động chế tạo các nam châm ở các máy tuyển từ trong công nghệ tuyển khoáng.
• Nam châm lại là một phần thiết yếu của ổ đĩa, mô tơ nhỏ, bất cứ thứ loa nào phát ra âm thanh, turbine chạy điện hay máy phát. Giúp chế tạo các đèn cathode trong các máy vô tuyến truyền hình.
• Được làm chất xúc tác ở trong công nghệ lọc hóa dầu và xử lý môi trường hiệu quả.
• Được dùng để làm vật liệu siêu dẫn. Các ion của đất hiếm còn được sử dụng phổ biến như các vật liệu phát quang trong các ứng dụng quang điện.
• Ứng dụng quan trọng trong công nghệ laser hồng ngoại cho mục đích quân sự.
• Đặc biệt nó còn có thể được sử dụng để chế tạo cảm biến cho hệ thống tên lửa.
• Đáng chú ý, đất hiếm được ứng dụng nhiều trong ngành công nghiệp kính. Cụ thể: Cerium, lanthanum và lutetium được dùng trong cả việc đánh mặt kính và thêm các màu sắc cho kính.
• Chúng còn được tìm thấy trong các đồ gia dụng để giúp máy tính và điện thoại thông minh nhẹ hơn, nhỏ gọn và hiệu quả hơn rất nhiều.

Còn đối với ngành nông nghiệp, đất hiếm được bổ sung thêm vào phân bón cho cây trồng. Đặc biệt, các chế phẩm phân bón vi lượng giúp tăng năng suất và chống chịu sâu bệnh cho các loại cây trồng. Đồng thời, chúng cũng được dùng như một chất thử nghiệm để bổ sung vào thức ăn trong chăn nuôi. Đất hiếm còn giúp diệt mối mọt trong các cây mục để giúp bảo tồn các di tích lịch sử.

Ứng dụng trong y tế: Đây là một trong những ứng dụng quan trọng của đất hiếm. Chúng được dùng để sản xuất các loại thiết bị phẫu thuật, thuốc trị ung thư, máy tạo nhịp tim, thuốc viêm khớp. Chúng còn được tìm thấy trong ống nhòm, động cơ máy bay hoặc các chất phụ gia trong hệ thống khí thải xe hơi để giúp giảm phát thải.