Trong bối cảnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa nhất là trong chuỗi cung ứng toàn cầu hiện nay, niken là một trong nhiều tài nguyên đang được săn đón hàng đầu trên thế giới, đặc biệt là khi tài nguyên này được sử dụng nhiều trong ngành công nghệ tương lai như pin xe điện (EV).
Dù có đến khoảng 70% lượng niken được dùng để sản xuất thép không gỉ, tuy nhiên, xu hướng phát triển công nghiệp xe điện (EV) ngày càng mạnh khiến nhu cầu dùng niken sản xuất pin tăng đột biến, gây sự sự thay đổi địa chấn trên thị trường niken thế giới.
Giới chuyên gia đánh giá rằng, cuộc cách mạng xe điện làm tăng nhu cầu tiêu thụ niken, thúc đẩy nguồn niken tự nhiên và khai thác hiệu quả sẽ đóng góp đáng kể cho kinh tế Việt Nam.
Trao đổi với Báo Chính phủ, PGS.TS Ngô Xuân Thành (Đại học Mỏ – Địa chất) cho biết, trên thế giới, khoảng 70% lượng niken được dùng để sản xuất thép không gỉ, 17% được dùng để làm “siêu hợp kim” và 7% được dùng trong công nghiệp mạ, còn lại được ứng dụng trong các lĩnh vực khác, như pin sạc, chất xúc tác và các hóa chất khác.
Đồng thời, với dự báo về việc sử dụng xe điện gia tăng, các kim loại để sản xuất pin điện sẽ ngày càng được quan tâm, trong đó có niken, với trữ lượng trên thế giới hiện vào khoảng 89 triệu tấn.
“Trong những năm gần đây, kinh tế xã hội trong nước và thế giới phát triển, đi cùng đó là nhu cầu về nguyên liệu kim loại, pin điện được sử dụng rộng rãi. Tỉ lệ kim loại niken được sử dụng trong sản xuất pin hiện chiếm khoảng 4% tổng sản lượng niken thế giới”, PGS. TS Ngô Xuân Thành nói.
Theo chuyên gia, dự báo trong giai đoạn sắp tới, do lượng niken sử dụng để sản xuất pin xe điện tăng lên và quy mô sản xuất pin được mở rộng, nhu cầu sản lượng niken sẽ tăng lên đáng kể. Điều này đồng nghĩa với việc, thế giới có thể bước vào cơn khát niken nếu như chuỗi cung ứng toàn cầu bị ảnh hưởng hay gián đoạn do các biến động địa chính trị hay xung đột.
Cũng theo ông Ngô Xuân Thành, trong bối cảnh diễn biến ngành công nghiệp sản xuất thép không gỉ đang tăng trưởng mạnh mẽ, tiêu thụ niken dự kiến sẽ tiếp tục tăng trong giai đoạn sắp tới. Cụ thể, mức tiêu thụ sẽ từ 2,4 triệu tấn vào năm 2019 lên 2,8 triệu tấn vào năm 2025 và tốc độ tăng trưởng tiêu thụ khoảng 2,2% một năm.
Trên thế giới hiện nay, nhu cầu sử dụng niken rất lớn ở Trung Quốc theo giới chuyên gia sẽ làm ảnh hưởng đến tăng trưởng tiêu thụ kim loại này trong giai đoạn sắp tới.
Đồng thời, Trung Quốc hiện đang chiếm hơn một nửa lượng tiêu thụ niken của thế giới và dự báo sẽ tiếp tục tăng do hoạt động sản xuất thép không gỉ và sản xuất pin ngày càng tăng cho xu hướng xe điện phổ biến.
Trong khi đó, ở khu vực Đông Nam Á, Indonesia – nước khai thác quặng niken lớn nhất thế giới cũng đã bắt đầu phải tính toán lại phương cách bảo toàn thứ kim loại quan trọng này cho mình.
Hiện hầu hết các loại xe điện đang sử dụng cực âm có chứa ít nhất 60% niken. Một số loại xe thậm chí còn sử dụng nhiều niken hơn, một phần để giảm hoặc loại bỏ coban, và một phần để tăng cường độ hoạt động cho các ứng dụng cao cấp. Ví dụ, cực âm trong pin mà tập đoàn LG Chem của Hàn Quốc cung cấp cho Tesla chứa 90% niken. Ngay cả trước khi căng thẳng Nga-Ukraine diễn ra, niken vẫn không hề rẻ và các chuyên gia đang lo ngại về khả năng thiếu hụt kim loại này khi các nhà sản xuất ô tô toàn cầu tăng cường sản xuất xe điện.